Έπαρση / Αλαζονεία...Το "Σύνδρομο του Terminator"!

Αχ! Ωχ! Κι επί το κρητικότερον "Ώφου"! Τί πληγές βρήκα κι εγώ ν' ανοίξω γιορτινές ημέρες! Λοιπόν για να μην ξεκινήσουμε απαισιόδοξα...θα σας πω ότι είναι μία "αναστρέψιμη" κατάσταση! Είναι εύκολο να την ανατρέψει κανείς; Όχι! Αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι ένας αλαζόνας, ένας ναρκισσιστής άνθρωπος μπορεί κάποια στιγμή να "γειωθεί" και να "επιστρέψει" εκεί που ανήκει...μαζί με τους υπόλοιπους "κοινούς θνητούς"!

Τί είναι όμως η έπαρση; Σύμφωνα με το Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής 

"Έπαρση είναι η υπερβολική υπερηφάνεια, μεγάλη ιδέα κάποιου για τον εαυτό του με αποτέλεσμα να φέρεται περιφρονητικά ή υποτιμητικά σε άλλους. - Άνθρωπος γεμάτος απόλυτης, πλην αβάσιμης, βεβαιότητας που διηγείται τα κατορθώματά τους και προσδίδει στον εαυτό του αρετές που είτε δεν κατέχει, είτε τις κατέχει σε μικρότερο βαθμό". 

Και κάπου εδώ βάζουμε για πρώτη φορά στο παιχνίδι το όνομα του Terminator! 

Τώρα πείτε μου αλήθεια...δεν σας θυμίζει έστω και κάποιον άνθρωπο στο περιβάλλον σας; δεν έχετε ούτε ένα άτομο που να εκδηλώνει τα ως άνω χαρακτηριστικά; Είμαι σίγουρη ότι έχουν "ξεπεταχτεί" τουλάχιστον 3-4 ονόματα μόνο την ώρα που διαβάζατε την προηγούμενη παράγραφο με τον ορισμό!

Η αλαζονεία / έπαρση / ναρκισσισμός σε υπέρμετρο βαθμό αποτελεί ψυχική ασθένεια με την ονομασία "κόμπλεξ (σύμπλεγμα) ανωτερότητας"! Στην κοινή καθομιλουμένη υπάρχουν πολλές άλλες φράσεις όπως "καβαλημένος/η", "ψώνιο" ή "ψωνάρα", "κατέβα απο το καλάμι, θέλω να πάω για ψάρεμα" κλπ.

Κάποιες από τις συνήθεις αγαπημένες φράσεις των ανθρώπων με κόμπλεξ ανωτερότητας είναι και οι κάτωθι: "Ξέρεις ποιος είμαι εγώ;". - Όχι γιατί α) θα έπρεπε; β) θύμισέ μου λίγο...! και γ) εσύ, άραγε, ξέρεις ποιος είσαι; - "Δεν ξέρεις με ποιον έμπλεξες!" οι απαντήσεις είναι πάλι οι ίδιες με μία μικρή παραλλαγή στην γ) εσύ άραγε, ξέρεις πώς ΣΕ έχεις μπλέξει; Και φυσικά η αγαπημένη φράση που δικαιολογεί και τον τίτλο: "Θα επανέλθω!" και όλες οι παραλλαγές αυτής! Κοινώς "I 'll be back!". Ακόμα κι αν δεν ειπωθεί αυτή η φράση πάντα αφήνεται να εννοηθεί...!

Ένας άνθρωπος με ισχυρά τα χαρακτηριστικά της έπαρσης, δεν έχει καμία...ούτε καν τυπική, σχέση με το ποιος, ακριβώς, είναι και θέλει να το κρατήσει έτσι! Στην ουσία πρόκειται για ένα άτομο με πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση. Έχει υπερεκτιμήσει τις ικανότητες / δυνατότητές τους, προκειμένου να κρύψει από τον εαυτό του, τις αδυναμίες αλλά και την βαθύτερη αίσθηση κατωτερότητας!

Συνήθως μιλάμε για βαθιά ανασφαλείς ανθρώπους με πολύ υψηλή εξάρτηση από την γνώμη των άλλων! Έχουν άγνοια κινδύνου και η συλλογιστική τους είναι άνευ ουσίας, αφού δεν μπορούν να διακρίνουν τις αντικειμενικές συνθήκες!  Μπορούν κι επιτρέπουν στον εαυτό τους, να διακρίνει μόνο ότι είναι παρήγορο για την ελλειμματική τους αυτοεκτίμηση. Κοινώς ό,τι "τονώνει" το "εγώ" τους! Ως εκ τούτου όλες οι στενές διαπροσωπικές τους σχέσεις περιορίζονται σε ανθρώπους οι οποίοι είναι (στα μάτια τους τουλάχιστον) "υποδεέστεροι", με πολύ χαμηλή αυτοπεποίθηση, πολλαπλές ανασφάλειες και άνετα χειραγωγήσιμοι, προκειμένου να τους "χαϊδεύουν" τ' αφτιά! 

Αποκτούν εχθρότητα με κάθε τί διαφορετικό και με ανθρώπους που δεν "πηγαίνουν με τα νερά" τους! Είναι αδιανόητο, για το μυαλό τους πώς κάποιος δεν αναγνωρίζει την (πολυδιαφημισμένη από τους ίδιους) "αξία" τους! Οφείλουμε όλοι...ανεξαιρέτως να "υποκλινόμαστε" στο (φαντασιακό τους) μεγαλείο κι όλα να περιστρέφονται γύρω από τους ίδιους!

Τα άτομα αυτά δεν μπαίνουν σε συζητήσεις. Τουλάχιστον όχι σε νορμάλ συζητήσεις! Ξέρετε...από αυτές που όλοι λένε την γνώμη τους κι επιχειρηματολογούν! Δεν σε αφήνουν λοιπόν να σταυρώσεις λέξη! Η κατάρριψης της άποψής τους και των δήθεν επιχειρημάτων τους το φοβούνται όπως ο διάολος το λιβάνι αφού η διάψευση της γνώμης τους συνεπάγεται με αυτόματη κατακρήμνιση της όποιας ιδέας έχουν για τον εαυτό τους! Η αντικειμενική άποψη πονάει και γι' αυτό γίνονται εχθρικοί ή ακόμη κι επιθετικοί (νατος  πάλι ο Terminator-αρχιφύλακας Θεοχάρης..."θα σε λιώσω σκουλήκι")! 

Γνωρίζουν την αδυναμία τους αλλά προσπαθούν να πείσουν τόσο τον εαυτό τους όσο και τους γύρω τους για την (μόνο στο μυαλό τους) δύναμη και (κατά φαντασία) ικανότητά τους να "βλάψουν" όποιον δεν συμμερίζεται την "εξουσία" τους! Όλα τα λάθη τα κάνουν οι άλλοι! 

Εκείνοι έχουν το αλάθητο του Πάπα κι όταν συμβαίνει κάποια "στραβή" στην ζωή τους (που συνήθως την προκαλούν οι ίδιοι), βρίσκουν "αποδιοπομπαίους τράγους" για να την φορτώσουν!

Τί αποζητούν; Μα φυσικά την αναγνώριση! Χωρίς αυτήν θεωρούν πως δεν ζουν! Γι' αυτό κι εφαρμόζουν τόσο χειριστικές κι απαξιωτικές συμπεριφορές. Διαφημίζουν τα "δήθεν" επιτεύγματά τους και δεν αφήνουν ποτέ τις πράξεις τους να μιλήσουν γι' αυτούς! Ουσιαστικά, το "προσωπείο" του "ισχυρού", ναι μεν, έχει πλέον "ενσωματωθεί" στην ψυχοσύνθεσή τους, ωστόσο είναι τόσο "εύθραυστο", που σκίζεται κάθε φορά που αδυνατούν να αποδείξουν την τρανότητά τους!

Οι μοναδική τους δύναμη είναι η φωνή τους την οποία πάντα κρατούν σε υψηλή ένταση, θεωρώντας ότι υψώνοντας αυτήν, υψώνεται αναλογικά και το "ανάστημά" τους! Μην τους βγάζετε από την αυταπάτη τους...εσείς θα την πληρώσετε!

Ωραία όλ' αυτά αλλά πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται; Εξαρτάται από την σχέση που έχετε αναπτύξει μαζί τους. Αν, για παράδειγμα, είναι στον ευρύτερο (πολύ ευρύτερο) κοινωνικό σας κύκλο, τότε απλά μην ασχολείστε ή εφαρμόστε μία άλλη γνωστή κινηματογραφική ατάκα "Run Forest! Run!". Όχι γιατί απαξιείτε να ασχοληθείτε...αυτό θα σας έκανε κι εσάς ολίγον τί "ψώνια"! Επειδή, απλά, δεν θα βγάλετε άκρη και, με συγχωρείτε για την έκφραση, "χωρίς κέρδος, κέρατα". Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι, μην ξεχνάμε, είναι "πάσχοντες"! Δεν διαθέτουν ενσυναίσθηση και δεν αντιλαμβάνονται την δική σας  διάθεση ή ψυχική κατάσταση.

Αν σώνει και καλά, πρέπει να τους συναναστραφείτε για μία ή δύο φορές...αφήστε τους να σας "προσθέσουν" στην "λίστα των θαυμαστών" τους! Μην μπαίνετε σε αντιπαράθεση αφού αυτό αποζητούν! Να τραβήξουν την προσοχή σας! Μία ευθεία αντιπαράθεση είναι "βούτυρο στο ψωμί τους" αφού τους δίνετε την ευκαιρία να αυτοδιαφημιστούν (κι αυτοπαραμυθιαστούν)! Αφήστε που δεν έχετε καμία ελπίδα να σας ακούσουν... πόσο μάλλον να σας καταλάβουν!

Τώρα αν βρίσκονται σε πιο κλειστό κοινωνικό, επαγγελματικό, φιλικό ή ακόμη και οικογενειακό περιβάλλον...αποφύγετε τις διενέξεις! Τους κάνει πιο ευερέθιστους, εχθρικούς και πιο "κάθετους". Κοινώς αν υπήρχε 1% πιθανότητα συνεννόησης, μόλις την πετάξατε στα σκουπίδια. 

Προς Θεού! Μην καθίσετε να σας θίγουν κι υποβιβάζουν! Δεν θα αρρωστήσετε κι εσείς...αλλά μπείτε σε μία διαδικασία ήπιας και ψύχραιμης συζήτησης, έχοντας πάντα στο πίσω μέρος τους μυαλού σας ότι η συζήτηση αυτή θα είναι μονόπλευρη! 

Θα μπορούσατε να επισημάνετε ίσως και την κατάσταση. "Φέρεσαι λίγο αλαζονικά αυτήν την στιγμή" ή "φαντάζομαι ότι δεν ήθελες να ακουστείς τόσο εγωιστής/ρια". Πάντα όμως, διατηρώντας χαμηλούς τόνους!

Αν τώρα έχετε πιο προσωπική σχέση...τότε αρχικά, δεν σας ζηλεύω καθόλου...κατά δεύτερον πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι υπάρχει ψυχικό πρόβλημα και να οπλιστείτε με θάρρος και υπομονή! Θα ήταν ιδανικό να τους συμβουλεύσετε για την ανάγκη αναζήτησης βοήθειας από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Θα σας ακούσουν; Πιθανότατα όχι...αφού είναι (ή θέλουν να φαίνονται) υπεράνω όλων και ξέρουν τα πάντα καλύτερα, αλλά εφ' όσον θέλετε το καλό τους (και φυσικά το δικό σας), είναι αναγκαία η προσπάθεια! Αφήστε που η Ελπίδα πεθαίνει τελευταία...!

Είναι αρκετά τρομακτικό να βρίσκεσαι αντιμέτωπος με έναν "Εξολοθρευτή" αλλά κάθε φορά που χάνεις το θάρρος σου, να θυμάσαι το τέλος της ταινίας! Ο "Εξολοθρευτής" απλά ... εξολοθρεύτηκε!